Het huidige exemplaar is van het type Gotiek. In het begin van de dertiende eeuw is er begonnen met de bouw waarmee ze maar liefst vier eeuwen mee doorgingen. En zelfs toen was de kerk nog niet helemaal klaar want de kerk heeft maar één toren. Door rampen tijdens de bouw, de kerk werd onder andere verwoest door een orkaan en branden bijna volledig uit na blikseminslag, en geldgebrek was het een langdurig project waarbij de Noord-Zuid lijn in Amsterdam nog wel een tijdje goed op schema ligt.

De duur van de bouw mag de pret voor ons niet drukken. Sterker nog, het maakt het gebouw alleen maar interessanter want als je een beetje de tijd neemt kan je die vierhonderd jaar bouwtijd goed zien. Hoewel de bouw generaties heeft geduurd is er keurig vastgehouden aan één bouwstijl, namelijk de eerder genoemde Gotische. Maar ook in deze stijl zijn er allerlei modes geweest en dat is allemaal te zien in de Saint-Pierre et Saint-Paul.

De oudste gedeelte is het koor ofwel het achterste gedeelte van de kerk achter het altaar. Deze stamt uit de dertiende eeuw en is vroeg gotisch. Het middenstuk is wat jonger en is opgetrokken in de hoog gotische stijl. De voorgevel met zijn indrukwekkende portalen is het jongst en is opgetrokken in late gotische stijl. Een bezoek aan de kathedraal is als het ware een tijdreis door vierhonderd jaar kunstgeschiedenis. Het lekkerste wordt daarbij voor het laatst bewaard in vorm van de unieke gebrandschilderde ramen van het koor.

Historisch is de kathedraal ook een interessante plek. Het was hier waar de Franse koning Karel VI in 1420 afstand een verdrag tekende waarin hij de koning van Engeland als zijn troonopvolger accepteerde. Dat moet toch wel de meest droevige gebeurtenis zijn voor de Fransen. Een paar jaar later veroverde Franse kroonprins samen met Jeanne d’Arc Troyes. Het zal niet verbazen dat je op de voet van de toren een grote plaquette vind ter nagedachtenis van de laatste gebeurtenis. Van het verdrag uit 1420 is vanzelfsprekend niets te vinden.

Pauselijke kerk

Naast de kathedraal zijn er meer kerken in Troyes die een bezoek waard zijn. De basiliek van Saint-Urbain stamt uit de dertiende eeuw en is gebouwd op de plek waar het geboortehuis van Paus Urbanus IV stond. Dat was geen toeval want de Heilige vader liet ter meerder glorie van God en ook een beetje van hemzelf een kapittelkerk bouwen op zijn geboortegrond. Tot slot is de Renaissance kerk Saint Pantaleon een bezoek waard.